sitebeheer

Stichting De Fryske Mole wenst u een ‘licht’ nieuwjaar!

In het kader van ons gouden jubileum heeft weekblad Actief een artikel en informatieve filmpjes over de molens en de molenaars geplaatst. De aandacht gaat naar de eigendommen van De Fryske Mole in het noorden en oosten van de provincie.

Klik hier voor het artikel.

Klik hieronder op de namen om direct naar de films over de molens te gaan:

Miedemûne bij Holwerd

Grutte Mûne bij Broeksterwâld

3 Molens bij Goëngahuizen

De Fryske Mole en collega-molenstichtingen zetten hun molens in het licht. Dit vanwege het gouden jubileum van De Fryske Mole: 28 december 1970~28 december 2020. De belichte molens staan prachtig als lichtjes in het donkere Friese landschap in de donkere dagen rondom kerst.

De stichting heeft met deze actie het weer niet mee. Een aantal molens zou belicht worden met een zonnepaneelsysteem. Dit laadt soms overdag niet genoeg op om de lamp ’s avonds van stroom te voorzien. Verder was het de afgelopen dagen, met de van storm Bella afkomstige wind en regen, minder aantrekkelijk om erop uit te gaan en foto’s te maken. Wie dit nog niet deed, heeft op maandag 28 december nog de kans. Mooie foto’s kunt u delen op de facebookpagina van de Utskoat.

De Weijert, Makkinga

Klik hier voor de kaart van molens in het licht.

Let op: het Zwaantje bij Oudemirdum is niet verlicht en de Himerter Mole tussen Burgwerd en Witmarsum is afhankelijk van het weer verlicht.

Verder zijn er molen- en monumentenstichtingen die hun molens in het licht en in de vreugdestand hebben gezet ter ere van het jubileum, zie hiernaast de foto van De Weijert bij Makkinga.

Het bestuur van de Fryske molen bedankt alle deelnemende molenaars, de collega’-stichtingen en anderen die hun steentje hebben bijgedragen aan de ‘Molens in het licht’.

(foto boven: De Achlumer Mole).

Gerben Wijnja vertelt over De Utskoat

Op 28 december 2020 bestaat DFM 50 jaar!

Vandaag was het startsein van het jubileumjaar bij molen De Hond te Paesens. Gedeputeerde Fokkinga ontving het eerste exemplaar van de Jubileum Utskoat uit handen van hoofdredacteur Gerben Wijnja, via de graanschep van voorzitter Wiepke Schukken. De gedeputeerde combineerde deze officiële handeling met een werkbezoek aan de stichting. Een feestelijke start van een gouden jubileum, helaas in klein comité door de corona-omstandigheden.

Alle molenaars, donateurs, sponsoren en verdere relaties van De Fryske Mole ontvangen deze week nummer 180 van de Jubileum Utskoat. Nabestellen kan via deze website bij het contactformulier. Of kies ervoor donateur te worden of een donateurschap cadeau te geven dan ontvangt u deze bijzondere Utskoat als welkomstgeschenk.

Overhandiging Jubileum Utskoat

In deze instructieve video van ruim 15 minuten komt het leven en werken van de vrijwillige molenaar in beeld. Leermeester Durk Piersma leidt op deze lesmolen regelmatig leerlingen op.  Een belangrijk onderdeel om zo een oud cultuurgoed in stand te houden.

Op zaterdag 12 september is Douwe Tolsma, inspecteur bij monumentenwacht Fryslân geslaagd voor het examen molenaar. Door een paar jaar wekelijks een dagdeel theorie, praktijk en stage te volgen kwam dhr. Tolsma tot dit resultaat.

Douwe volgde de opleiding tot molenaar bij het Gild Fryske Mounders op een van de 13 lesmolens in Fryslân n.l. molen de Victor te Wânswert eigendom van Stichting De Fryske Môle. Leermeester was de heer Sjerp de Jong uit Feanwâlden. De examencommissie bestond uit z’n leermeester Sjerp de Jong en de gecommitteerden Johan Cnossen en Gert Klijnstra beiden uit Stiens. Bij het examen is er aandacht voor techniek,  vaardigheid en veiligheid. Kennis van het weer en de stormproef waarbij in één minuut een zeil moet worden verwijderd van de wiek is ook een belangrijk aandachtspunt.

Douwe vertelt: “By ynspeksjes stiet de mûne stil,  mar troch de oplieding kin ik it no ek wurkjen litte. Dan kin jo better de lekken en brekken sjen”. Douwe zal als vrijwilliger de poldermolen De Hoop in Readtsjerk beheren voor de Stichting de Fryske Mole.

“Zonder molenaars en vrijwilligers staat alles letterlijk stil,” zegt molenaar Simon. “Om dat te voorkomen is het nodig om mensen enthousiast te maken voor het vak, om mensen op te leiden. Een opleidingscentrum, dat is wat molen De Rat in IJlst wil zijn, ook voor de toekomst!”

De Rat is één van de drie finalisten voor deze landelijke prijs. De winnaar is degene met de meeste publieksstemmen.

Dus help Stichting houtzaagmolen De Rat de Molenprijs in de wacht te slepen: Klik hier!

De molen verdient ook € 1,- per stem en u maakt kans op een exclusief molen-arrangement t.w.v. € 450,-. Stemmen kan nog tot donderdag 1 oktober, 12.00 uur.

De wieken moeten nog worden aangebracht maar dan is de Oegekleastermole  er weer klaar voor. De Molenmakers uit Tzummarum hebben de spinnekop, een van de poldermolens van Stichting De Fryske Mole grondig hersteld.

Veel houtwerk van de molen was aangetast door de bonte knaagkever, de vijzel moest vervangen worden, de bewegende delen zijn gerestaureerd en de fundering is hersteld.

Aan de restauratie hebben medewerkers van De Molenmakers (Tzummarum) en Roosma Schilders (Franeker) hard gewerkt. De restauratiebegeleiding is gedaan door Van Reeuwijk Bouwmeester (Arum). De restauratie kost zo’n 175.000,- inclusief herstel van de fundering en schroefbak. De kosten van de restauratie worden gedekt uit de provinciale subsidieregeling monumenten en diverse fondsen.

De molen kan na de restauratie weer dienst doen als hulpbemaling voor Wetterskip Fryslân bij extreem hoge waterstanden.

Op vrijdag 19 juni zijn de onderbouw en het bovenhuis/de kap teruggeplaatst. De molen staat weer op z’n vertrouwde plek. De wieken moeten nog worden aangebracht, dit gebeurt naar verwachting in de laatste week van juni. Dan kan de molen weer draaien en dienst doen als hulpbemaling voor Wetterskip Fryslân bij extreem hoge waterstanden.

Foto Redze Bouma

De Van Aylvapoldermole tussen Wommels en Burgwerd wordt gerestaureerd. De Molenmakers en Roosma Schilders zijn er druk mee en Vaags uit Aalten heeft de bijzondere Potroeden gerestaureerd.

Deze roeden dateren van 1880 en waren oorspronkelijk van een molen nabij Utrecht. In 1924 zijn ze hergebruikt in de korenmolen van Hallum. Nadat deze molen in 1943 is gesloopt, zijn de roeden in de poldermolen van Vijfhuizen gebruikt. De roeden zijn bij de verplaatsing van de molen uit Hallum naar Wommels meegekomen en de bijna 140 jaar oude roeden draaien nu dus op hun vierde plek. Potroeden werden gemaakt vanaf 1840 door de Gebroeders Pot uit Elshout bij de Kinderdijk. Er zijn weinig Potroeden zo oud als die van de Van Aylvapoldermole.

De herstelde roeden zijn op woensdag 27 mei teruggeplaatst. Nu nog wat schilderwerk en de wieken weer completeren. We verwachten dat de restauratie in juli afgerond wordt en de Van Aylvapoldermolen als vanouds staat te pronken in het weidse landschap van de Greidhoeke. Dan kan de molen ook weer draaien en als het moet dienst doen als hulpbemaling voor Wetterskip Fryslân. Klaar voor de wind in de wieken!

De kosten van de totale restauratie bedragen ongeveer € 170.000,-. Om dit te kunnen bekostigen zijn fondsen aangeschreven. Het Molenfonds, Prins Bernhard Cultuurfonds, provincie Fryslân, TBI-fonds, Rabobank Sneek-Zuidwest Fryslân en nog vele landelijke en Friese fondsen ondersteunen onze stichting hierbij. Daar zijn we zeer dankbaar voor. Zo houden we samen het Friese molenerfgoed in stand.